مطالعه توان رقابتی گیاهان آمارانت (Amaranthus spp.) و ماش (Vigna radiata L.) در کشت مخلوط و روش های مدیریتی بقایای گیاهی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

به منظور مطالعه کمّی توان رقابتی گیاهان آمارانت (Amaranthus spp.) و ماش (Vigna radiata L.) در کشت مخلوط علوفه ای تحت تأثیر روش مدیریت بقایای گیاهی گندم، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در دو مرحله (کشت گندم در پاییز و سپس کشت مخلوط آمارانت و ماش در تابستان) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. این پژوهش به صورت کرت های یک بار خرد شده (عامل اصلی مدیریت بقایای گندم به سه روش حذف کامل، مخلوط کردن و آتش زدن و عامل فرعی نسبت های تراکمی گیاهان آمارانت و ماش به صورت صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) در قالب بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این آزمایش از هشت شاخص تعیین وضعیت رقابت‌کنندگی گیاهان استفاده شد. نتایج نشان داد که بیش ترین عملکرد علوفه مخلوط (6/1347 گرم بر مترمربع) و مقدار شاخص نسبت برابری زمین (27/1) در تیمار مخلوط کردن بقایا و نسبت تراکمی 50 درصد هر یک از گیاهان به دست آمد. با آتش زدن بقایای گیاهی ضریب شلوغی افزایش، میزان تولید نسبی زمین و شدت نسبی رقابت کاهش یافته و همچنین بیش ترین تلفات واقعی عملکرد (63/2) نیز به دست آمد. با افزایش نسبت تراکمی، درجه تهاجمی آمارانت بسیار بیش تر از ماش افزایش یافت. به علاوه، در تیمارهایی که بیش ترین عملکرد علوفه مخلوط حاصل شد، آمارانت گیاه غالب و ماش گیاه مغلوب بود. در مجموع، نیز گیاه آمارانت بیش تر از ماش تحت تأثیر روش مدیریت بقایا و نسبت های تراکمی قرار گرفته و توان رقابت‌کنندگی آن نیز بیش تری در مقایسه با ماش داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of competition ability of amaranth (Amaranthus spp.) and mung bean (Vigna radiata L.) in intercropping system by using competition indices

نویسندگان [English]

  • Akbar Bahari
  • Amir Aynehband
  • Esfandiar Fateh
Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

In order to study the competition ability of amaranth and mungbean in fodder intercropping system under different crop residue management, a field experiment was conducted at two seasons (first planting of wheat and then intercropping management) in Agricultural Faculty of Shahid Chamran University of Ahvaz during growing season of 2010-2011. The experimental design was split plot based on randomized complete block design with three replications. Three crop residue managements were in main plot and five planting ratios were in sub-plot. Eight indices of the competition abilities were measured. The results showed that the highest intercropping fodder yield (1347.6 g.m-2) and LER (1.27) were obtained in residue incorporated and 50% planting ratio of each crop. Residue burning increased variation of CR, reduced RLO and RCI and also, had the highest RYL. In higher planting ratio, the aggrissivity of amaranth was more than mung bean. In treatments with highest forage yield, amaranth and mungbean were dominant and non-dominant crops, respectively. In conclusion, amaranth was more influenced by residue management methods and planting ratios than mung bean and also, its competition ability had more variation in compared by mung bean.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aggressively
  • Forage yield
  • Land equivalent ratio
  • Relative crowding coefficient
CAPTCHA Image