ردپای اکولوژیک امرژی غلات ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ویدا مختاری ¹
• مهدی نصیری محلاتی ²
• علیرضا کوچکی ³

¹ دانشگاه فردوسی مشهد

² هلند

³ انگلیس

10.22067/jag.v1i1.51955

چکیده

روش های بالقوه ای در محاسبه ردپای اکولوژیک ارائه شده که یکی از آن ها، ردپای اکولوژیک امرژی است. در این پژوهش با تلفیق دو روش حسابداری امرژی و ردپای اکولوژیک، روند تغییرات ردپای اکولوژیک امرژی غلات ایران و استانهای کشور در فاصله سالهای 1392-1380 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ردپای اکولوژیک امرژی غلات از سال 1380 تا 1392 با نوساناتی همراه بود، بطوریکه از 85/0 هکتار بر نفر در سال 1380 به 4/0 هکتار بر نفر در سال 1390 و سپس به 7/0 هکتار بر نفر در سال 92 رسید. میانگین ردپای اکولوژیک امرژی طی دوره مطالعاتی از سال 1380 تا 1390 در چهار غله، گندم، جو، برنج و ذرت به ترتیب 36/0، 09/0، 09/0 و 08/0 هکتار بر نفر بدست آمد. بزرگترین و کوچکترین مقدار ردپای اکولوژیک امرژی غلات مربوط به استان های سیستان وبلوچستان و گیلان بود. استان سیستان و بلوچستان دارای بیشترین مقادیر ردپای اکولوژیک امرژی گندم، جو، برنج و ذرت به ترتیب 81/2، 63/0، 58/0 و 52/0 هکتار بر نفر و استان گیلان دارای کمترین مقادیر ردپای اکولوژیک امرژی گندم 13/0 و جو، برنج و ذرت هر کدام 03/0 هکتار بر نفر بود. با توجه به اینکه میانگین ردپای غلات کشور 62/0 هکتار بر نفر بدست آمد بیشتر استانهای کشور ردپای بالاتر از میانگین کشور را دارا می باشند. این استان ها دارای چگالی امرژی تجدیدپذیر سالانه کمی (با میانگین بارندگی سالانه کمتر از 200 میلی متر) هستند. که این امر حاکی از فشار بر منابع جهت تولید و تامین نیازهای غذایی بخصوص غلات در کشور است.

کلیدواژه‌ها

• ردپای غلات
• حسابداری امرژی
• چگالی امرژی تجدیدپذیر
• گندم

---

عنوان مقاله [English]

Eemergitic Ecological Footprint of Cereal in Iran

نویسندگان [English]

• vida mokhtari ¹
• Mehdi Nassiri mahalati ²
• Alireza koocheki ³

¹ Ferdowsi University of Mashhad

² Nederland

³ UK

چکیده [English]

Significant methods have been made in the method of ecological footprint, which Eemergitic Ecological Footprint (EEF) is one of them. In the last decade Emergy accounting has been introduced to improve the ecological footprint calculations. In this research by combining the two methods, time trends of cereal Eemegitic Ecological Footprint (EEF) of Iran and Iran’s provinces during 2001-2013 were analyses. Results indicate that during the studied period cereal EEF of Iran was along with fluctuations, which reached from 0.85 ha/person in 2001 to 0.4 ha/person in 2011 and then increased to 0.7 ha/person in 2013. Average EEF of wheat, barley, rice and corn of the country during the period 2011-2013 were estimated respectively, by 0.36, 0.09, 0.09 and 0.08 ha/person per year. The highest and lowest value of cereal EEF in provinces of Iran were obtained respectively Sistan Baluchestan (Eemergitic Ecological Footprint of wheat, barley, rice and corn respectively, by 2.81, 0.63, 0.58, 0.52 ha/person per year) and Gilan (Eemergitic Ecological Footprint of wheat 0.13 ha/person per year and barley, rice and corn each, 0.03 ha/person per year.). Considering that the average cereal EEF of Iran was 0.62 ha/person per year, more provinces were higher than the average cereal EEF of the country. The provinces had a low local renewable emergy density (p). This result indicates that exist pressure on renewable resources in the production and supply of food, especially cereal in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cereal EEF
• Emergy accounting
• local renewable emergy density
• wheat