بررسی عکس العمل ارقام پنبه (hirsutum L. Gossypium) در سیستم های کشت معمول و دوگانه پس از جو (Hordeum vulgare L.)در شرایط اقلیمی گناباد

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• اسماعیل صدیقی ¹
• محمد رضا رمضانی مقدم ²
• علیرضا سیروس مهر ³
• محمدرضا اصغری پور ⁴

¹ ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گناباد، ایران

² بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی، مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، ایران.

³ دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

⁴ گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

10.22067/jag.v5i1.21323

چکیده

به منظور ارزیابی واکنش ارقام پنبه (Gossypium hirsutum L.) به سیستم تک کشتی و سیستم کشت دوگانه پس از جو (Hordeum vulgare L.) آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان گناباد در سال زراعی 89-1388 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه تاریخ کاشت: کشت به موقع (15 اردیبهشت)، کشت پس از انجام آخرین آبیاری جو (30 اردیبهشت) و کاشت پس از برداشت جو در همان زمین جو (15 خرداد) به عنوان عامل اصلی و سه رقم، ورامین، خرداد و سپید به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (2/60 سانتی متر) در تاریخ کاشت دوم بود. تیمارها اثر معنی داری برتعداد شاخه رویا و زایای پنبه نداشتند. درصد زودرسی در تاریخ کاشت اول بیشترین میزان را داشته و اختلاف معنی داری با دو تاریخ کاشت دیگر داشت. بیشترین عملکرد وش تک قوزه (5/6 گرم) مربوط به رقم ورامین در تاریخ کاشت سوم بود که اختلاف معنی داری با سایر ترکیبات تیماری نشان داد، ضمن اینکه همین رقم در تاریخ های کاشت دیگر میزان عملکرد نسبی بالاتری داشت. از نظر اثر متقابل دو تیمار بر میانگین عملکرد چین اول، با تاخیر در کاشت، از عملکردها کاسته شد، ولی رقم خرداد بالاترین عملکرد کل وش را در تاریخ کاشت اول به میزان 1600 کیلوگرم در هکتار به خود اختصاص داد. در چین دوم فقط اثر تاریخ کاشت معنی دار بود و تاریخ کاشت سوم بیشترین عملکردرا به خود اختصاص داد. در مورد اثر دو جانبه تیمارها بر عملکرد کل، دو رقم ورامین و خرداد در تاریخ کاشت اول عملکرد نسبتاً برابری داشتند، ولی رقم خرداد در هر سه تاریخ کاشت، عملکرد نسبتاً بیشتری نشان داد. در مجموع، کشت رقم خرداد در تاریخ کاشت سوم (15 خرداد) بصورت کشت دو گانه پس از جو در شرایط آب و هوایی گناباد مناسب به نظر می رسد.

کلیدواژه‌ها

• الیاف
• تراکم بوته
• زودرسی
• عملکرد وش
• قوزه

---

عنوان مقاله [English]

Investigation on the effect of cotton cultivars and different planting dates on barley-cotton double cropping system in Gonabad climatic conditions

نویسندگان [English]

• Esmaeil Seddighi ¹
• Mohammad Reza Ramezani Moghadam ²
• Alireza Sirous Mehr ³
• Mohammad Reza Asgharipour ⁴

¹ Gonabad Agricultural and Natural Resources Research Station, Iran

² Research Center of Agricultural and Natural Resources of Khorasan Razavi Province, Iran

³ Faculty of Agriculture, Zabol University, Zabol, Iran

⁴ Faculty of Agriculture, University of Zabol

چکیده [English]

In order to investigate the response of cotton cultivars (Gossypium hirsutum L.) to conventional-cropping and double-cropping systems a field experiment was conducted as split plot based on randomized completely block design with three replications at Gonabad Agriculture and Natural Resources Research Station during growing season of 2009-2010. The treatments included of recommended planting date (5th May), sowing after final irrigation of barley (22th May), sowing after harvest of barley in the same field (5th June) and three cotton cultivars: Varamin, Khordad and Sepid. The results showed that the highest plant height (60.2 cm) was observed in second sowing date. Experimental treatments did not have any significant effect on number of Monopodial and sympodial branches of cotton. The highest earliness percentage was obtained from recommended planting date compared to other treatments. The highest lint weight per boll (6.5 g) was related to sowing of Varamin cultivar at 3th planting date and had a significant difference with other treatments. Furthermore, this cultivar at the other planting dates had relatively higher lint yield. In the case of the interaction effect between treatments on 1st pick yield, by delaying in sowing date lint yield decreased, however, Khordad cultivar in recommended planting date had the highest value (1600 kg.ha-1). In the 2st harvest, only the effect of planting date was statically significant and for the 3th planting date was achieved the highest 2st pick yield. In the case of interaction, effects on total lint yield, both Varamin and Khordad cultivars had the same lint yields in the first planting date. Although, in overall at the all planting dates Khordad cultivar showed the highest lint yield. In overall, growing Khordad cultivar at third planting date under double cropping after barley is appropriate in climatic conditions of Gonabad.

کلیدواژه‌ها [English]

• Boll
• Earliness
• Fiber
• Lint yield
• Plant density