اثر تراکم های مختلف کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) بر عملکرد دو گونه زراعی و زیست توده علف های هرز

فتوحی چیانه, ستار; جوانشیر, عزیز; دباغ محمدی نسب, عادل; زند, اسکندر; رضوی, فرهنگ; رضائی چیانه, اسماعیل

doi:10.22067/jag.v4i2.14966

اثر تراکم های مختلف کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) بر عملکرد دو گونه زراعی و زیست توده علف های هرز

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشگاه پیام نور نقده، ایران

² گروه اکوفیزیولوژی گیاهی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³ مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، ایران

⁴ گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

10.22067/jag.v4i2.14966

چکیده

به منظور بررسی سودمندی کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) و ارزیابی تأثیر آن بر عملکرد و زیست توده علف های هرز، آزمایشی در سال زراعی 89 - 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور آذربایجان غربی- شهرستان نقده، در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و پانزده تیمار انجام شد. تیمارها شامل سه تراکم کشت خالص ذرت (5، 7 و 9 بوته در متر مربع)، سه تراکم‌ کشت خالص لوبیا (45، 55 و 65 بوته در متر مربع) و نه ترکیب تیماری برای کشت مخلوط از هر دو گونه بودند. کشت مخلوط به روش افزایشی انجام شد. نتایج نشان داد که، اثر تراکم ذرت و لوبیا قرمز بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی ذرت و لوبیا قرمز در متر مربع معنی دار بود. اثر سیستم کشت روی زیست توده علف های هرز معنی دار شد. کمترین زیست توده علف های هرز در کشت های مخلوط ذرت و لوبیا قرمز و بیشترین زیست توده علف های هرز در کشت های خالص مشاهده شد. ارزیابی نسبت برابری زمین، نسبت برابری زمین استاندارد و مجموع ارزش نسبی نشان داد که تمامی تیمار های کشت مخلوط ذرت و لوبیا قرمز بر کشت خالص آنها برتری دارد. بالاترین نسبت برابری زمین (41/1) و نسبت برابری زمین استاندارد (41/1)، در تراکم پنج بوته ذرت با تراکم 55 بوته لوبیا قرمز و بالاترین مجموع ارزش نسبی (58/1) در ترکیب تیماری کشت های مخلوط هفت و 55 بوته ذرت و لوبیا قرمز در متر مربع حاصل شد. این دو ترکیب کشت مخلوط در شرایط این آزمایش در حدود 58 درصد افزایش در آمد ناخالص را نسبت به کشت خالص این دو گونه دارا بوده است که نشاندهنده سودمندی کشت مخلوط است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of various corn (Zea mays L.) and bean (Phaseolus vulgaris L.) intercropping densities on crop yield and weed biomass

نویسندگان [English]

Satar Fotohi-Chianeh ¹
Aziz Javanshir ²
Adel Dabbagh Mohammadi Nassab ²
Eskandar Zande ³
Farhang Razavi ⁴
Esmaeil Rezaei-Chianeh ¹

¹ Payame Noor University, NaqadehCenter, Iran

² Department of Plant Ecophysiology, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran

³ Iranian Research Institute of Plant Protection, Iran

⁴ Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده [English]

In order to study the intercropping effects of maize (Zea mays L.) and bean (Phaseolus vulgaris L.) and evaluating effect of intercropping on weed biomass, a field experiment was conducted at the Agricultural Research Station, Payamenoor University of Nagadeh,West- Azarbayjan, Iran during growing season of 2009-2010. The experiment was laid out as randomized complete block design with three replications and 15 treatments. Treatments were including mono-cropping of maize densities (5, 7 and 9 plant.m-2) and bean densities (45, 55 and 65 plant.m-2) and nine treatments of intercropping included combination of densities. Two plant species intercropped as additive series. Results showed that the biological and grain yield of maize and bean were significantly affected by maize and bean densities. The effect of cropping system on weed biomass was significant. The lowest weed biomass was obtained in intercropping and the highest in sole crop. Maximum land equivalent ratio (1.41) and standard land equivalent ratio (1.41) were obtained by five maize plant.m-2 with 55 plants.m-2 of bean intercropping combinations. Maximum relative total value (1.31) was obtained in maize and bean intercropping with 7 plants maize and 55 plants bean plant.m-2 showed the highest profitability. Intercropping monetary advantage in comparison with mono cropping was 58 percent.

کلیدواژه‌ها [English]