ارزیابی عملکرد و صفات زراعی اکوتیپ های زیره سبز در تاریخ های متفاوت کاشت در منطقه کرمان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• جلال قنبری
• غلامرضا خواجوئی نژاد

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

10.22067/jag.v6i1.35681

چکیده

به منظور مطالعه اثرات تاریخ های متفاوت کاشت بر پتانسیل عملکرد اکوتیپ های زیره سبز (Cuminum cyminum L.) و تعیین بهترین تاریخ کاشت این گیاه در کرمان؛ این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و سه تکرار در سال زراعی 91-1390 اجرا گردید. تاریخ های متفاوت کاشت (5 دی، 20 دی، 5 بهمن، 20 بهمن و 5 اسفند) به عنوان فاکتور اصلی و اکوتیپ های مختلف زیره سبز (سمنان، فارس، یزد، گلستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، اصفهان و کرمان) به عنوان فاکتور فرعی به کار برده شدند و صفات مختلف زراعی ارزیابی گردیدند. اثر تاریخ های کاشت بر تمام صفات به جز تعداد چتر در بوته، معنی‌دار بود. بسیاری از صفات نظیر وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، کاه و شاخص برداشت در بین اکوتیپ های مختلف معنی‌دار بود. اثر متقابل تاریخ های کاشت و اکوتیپ های مختلف بر تمام صفات به جز وزن هزار دانه معنی‌دار گردید که در برخی صفات نیز به صورت اثر متقابل تغییر در رتبه مشاهده شد. بر طبق نتایج، اکوتیپ کرمان در تاریخ کاشت پنجم اسفند از نظر عملکرد نسبت به سایر اکوتیپ ها برتری قابل توجهی نشان داد. بنابراین باتوجه به پاسخ بهتر اکوتیپ کرمان در اسفندماه برای منطقه کرمان، مطالعات بیشتر برای معرفی به کشاورزان در جنوب شرقی ایران، توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

• اجزای عملکرد
• گیاه داروئی
• زمان کاشت

---

عنوان مقاله [English]

Evaluation of yield and agronomic traits of cumin (Cuminum cyminum L.) ecotypes in different sowing dates at Kerman region

نویسندگان [English]

• Jalal Ghanbari
• Gholam Reza Khajoie Nejad

Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

چکیده [English]

In order to study the effects of different sowing dates on yield potential of cumin ecotypes and to appoint the best sowing dates of cumin at Kerman, the present experiment was performed base on RCBD with split plot arrangement and 3 replications during growing season of 2011-2012. Different sowing dates (25th December, 9th January, 24th January, 8th February and 23th February) as main plot, and different cumin ecotypes (Semnan, Fars, Yazd, Golestan, Khorasan Razavi, Khorasan Shomali, Khorasan Jonoubi, Isfahan and Kerman) were used as sub plot. Effects of sowing dates were significant on all traits except number of umbel per plant. Most of the measured characteristics such as 1000-seed weight, biological, seed and straw yields and harvest index were significant among the different ecotypes. The interaction effects of sowing dates and different ecotypes were also significant on all traits except 1000-seed weight. Change in rank interaction was seen for some of the traits. According to the results, Kerman ecotype in 23rd February showed significantly the best performance in yield than other ecotypes, so considering to better response of Kerman ecotype to Kerman region, further scientific study for introducing to the farmers can be recommended in South East of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Medicinal plant
• Planting date
• Yield components