تأثیر تراکم و تاریخ کاشت گندم پاییزه (Triticum aestivum L.) بر تراکم و زیست توده علف‌های هرز در شرایط آب و هوایی شیروان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• رضا قربانی ¹
• سید وجیه الله میرعلوی ¹
• مژگان ثابت تیموری ²

¹ گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² جهاد دانشگاهی مشهد، ایران

10.22067/jag.v4i4.17804

چکیده

علف های هرز در مزارع گندم (Triticum aestivum L.) ایران و جهان مشکل ساز بوده و بایستی با روش های غیرشیمیایی و مخصوصاً روش های زراعی مدیریت گردند. آزمایشی در سال زراعی 86-1385 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در زمینی به وسعت 1000 متر مربع واقع در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی شیروان به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل دو فاکتور تراکم کاشت گندم در سه سطح 400، 600 و 800 گیاه در متر مربع و سه تاریخ کاشت 10 آبان، 30 آبان و 10 آذر بودند. مشاهدات بیانگر حضور 16 گونه علف هرز با غالبیت شلمی (Rapistrum rogosum L.)، خاکشیر (Descurainia sophia L.)، فالاریس (Phalaris elongata Braun-Blanq.)، دم روباهی (Alopecurus myosurides Huds.) و جوموشی (Hordeum murinum L.) بود. نتایج نشان داد که کاشت تأخیری گندم باعث افزایش تراکم نسبی علفهای هرز شد. کمترین فراوانی نسبی علف‌های هرز در تاریخ کاشت 10 آبان مشاهده شد. افزایش تراکم کاشت گندم باعث کاهش معنیدار زیست توده علفهای هرز شد، اما تأثیری بر روند تغییرات تراکم علفهای هرز نداشت. اثر تاریخ کاشت گندم نیز بر زیست توده علفهای هرز معنیدار بود. بیشترین زیست توده علفهای هرز در تاریخ کاشت 10 آذر تولید شد. بر اساس نتایج این آزمایش، کاشت تأخیری گندم فرصت و فضای بیشتری برای استقرار علفهای هرز فراهم کرده و لذا برای حصول کمترین خسارت علفهای هرز، کاشت زودتر و تراکم بیشتر (600 گیاه در متر مربع) پیشنهاد میشود.

کلیدواژه‌ها

• روشهای زراعی
• غلات
• فراوانی نسبی علفهای هرز
• مدیریت علفهای هرز

---

عنوان مقاله [English]

Effect of planting date and crop density of autumn wheat (Triticum aestivum L.) on density and biomass of weeds

نویسندگان [English]

• Reza Ghorbani ¹
• Seyed Vajih Allah Mir Alavi ¹
• Mozhgan Sabet Teimouri ²

¹ Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

² Academic Center for Education, Culture and Research, Mashhad, Iran

چکیده [English]

Weeds in wheat (Triticum aestivum L.) fields have always been a big problem in Iran and worldwide and must be managed by non-chemical especially cultural methods. A field experiment as factorial based on a randomized complete block design with four replications in a 1000 m2 field in Research Farm of Shirvan College of Agriculture was conducted during 2007-2008. Treatments included wheat densities of 400, 600 and 800 plants.m-2and planting dates of 1st of Nov., 20th of Nov., and 1st of Dec 2007. The results represented that the presence of Rapistrum rogusum, Phalaris spp., Descurainia sophia, Alopecurus myosurides and Hordeum murinum dominance. Delay in planting of wheat increased relative density of weeds. The lowest relative frequency of weeds was observed in planting date of 1st of November. Increase in crop density significantly decreased weed biomass, while it showed little effect on weed density trend. Effect of planting date was also significant on weed biomass. The highest weed biomass occurred in the planting date of Dec. the 1st. In conclusion, delay in planting of wheat create more chance and space for weed establishment, and therefore planting dense (600 plants.m-2) and early in season of wheat is recommended for lower weed damage.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cereals
• Cultural methods
• weed management
• Weed relative frequency