بررسی تنوع زیستی محصولات زراعی، باغی و دامی در استان کرمان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• روح اله مرادی ¹
• مسعود سامی ²

¹ گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

² دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

10.22067/jag.v6i3.34983

چکیده

پایداری تولید در بوم نظام‏های کشاورزی به حفظ و تقویت اشکال مختلف تنوع زیستی در آنها وابسته می‏باشد. این تحقیق با هدف بررسی جمعیت، سطح زیر کشت، غنای گونه‏ای، یکنواختی و تنوع گونه‏ای در محصولات مختلف زراعی، باغی و دامی استان کرمان صورت گرفت. برای این منظور اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت گیاهان زراعی و باغی و همچنین جمعیت گونه‏های مختلف دامی شهرستان‏های مختلف استان کرمان جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که شهرستان‏های جیرفت و کرمان بیشترین و شهرستان رفسنجان کمترین سطح زیر کشت محصولات زراعی را دارا بودند. بیشترین سطح زیر کشت محصولات باغی نیز در شهرستان‏های جیرفت و رفسنجان و کمترین مقدار آن در شهرستان بافت مشاهده شد. بیشترین و کمترین جمعیت دامی نیز مربوط به شهرستان‏های جیرفت و راور بود. شهرستان‏های جیرفت و کرمان بیشترین غنای گونه‏ای محصولات زراعی (به ترتیب 20 و 22 گونه) و باغی (به ترتیب 34 و 31 گونه) را شامل شدند. در بین محصولات کشاورزی مختلف استان، گونه‏های گندم، پسته و گوسفند در اکثر شهرستان‏ها گونه غالب بودند. بالاترین میزان شاخص تنوع شانون در محصولات زراعی مربوط به شهرستان‏های جیرفت (27/2) و کرمان (99/1)، در محصولات باغی جیرفت (31/2) و بافت (05/2) و در محصولات دامی کرمان (99/0) بود. شهرستان رفسنجان کمترین میزان شاخص تنوع شانون را در کلیه محصولات کشاورزی دارا بود. شهرستان جیرفت بیشترین شاخص یکنواختی گونه‏های زراعی (76/0) و باغی (66/0) و شهرستان کرمان (75/0) بیشترین شاخص یکنواختی محصولات دامی را در بین شهرستان‏های مختلف استان شامل شدند. نتایج نشان داد که همبستگی شاخص تنوع شانون با یکنواختی گونه‏ای بیشتر همبستگی آن با سطح زیر کشت و غنای گونه‏ای در محصولات زراعی و باغی بود.

کلیدواژه‌ها

• شاخص شانون
• غنای گونه‏ای
• غالبیت گونه‏ای
• یکنواختی گونه‏ای

---

عنوان مقاله [English]

Assessing biodiversity of agronomical, horticultural and livestock productions in Kerman province

نویسندگان [English]

• Rooholla Moradi ¹
• Masoud Sami ²

¹ Department of Agronomy and Plant Breeding, Agricultural Faculty of Bardsir, Shahid Bahonar University of Kerman, Iran

² Faculty of Veterinary Medicine, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

چکیده [English]

Sustainability of productions in agricultural ecosystems depends on conservation and amplification of biodiversity. This study was conducted to determine the planting area, species richness, species evenness and biodiversity of different agronomical, horticultural and livestock productions in Kerman province. For this purpose, information about planting area of agronomical and horticultural plants and population of various livestock species for different regions of Kerman was gathered. The results showed that Jiroft and Kerman regions had the highest and Rafsanjan had the lowest agronomical planting area. The highest planting area of horticultural plants was observed in Jiroft and Rafsanjan and the lowest amount of the trait was gained in Baft. The highest and lowest livestock population was related to Jiroft and Ravar, respectively. Jiroft and Kerman regions were contained the highest species richness of agronomical (20 and 22 species, respectively) and horticultural (34 and 31 species, respectively) productions. Wheat, Pistachio and sheep were the dominant species in majority regions of Kerman. The highest Shannon index was gained in Jiroft (2.27) and Kerman (1.99) for agronomical, Jiroft (2.31) and Baft (2.05) for horticultural and Kerman (0.99) for livestock productions. Rafsanjan was included the lowest Shannon index in all agricultural productions. Jiroft had the highest species evenness of agronomical (0.76) and horticultural (0.66) and Kerman was contained the highest amount (0.75) for livestock productions in different regions of Kerman province. The results showed that correlation of Shannon index with species evenness was higher than planting area or species richness.

کلیدواژه‌ها [English]

• Dominant species
• Shannon index
• Species richness
• Species evenness