بررسی تأثیر تنش کم آبی و مراحل برداشت بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.) در شرایط تربت حیدریه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه تولیدات گیاهی مجتمع آموزش عالی تربت حیدریه

چکیده

به منظور بررسی تأثیر تنش کم ابی و مراحل برداشت بر عملکرد کمی و کیفی گیاه گشنیز (Coriandrum sativum L.)، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربت حیدریه به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمار اصلی شامل زمان های آبیاری در سه سطح 90 (عدم تنش)، 60 و 30 درصد ظرفیت زراعی مزرعه و تیمار فرعی نیز شامل مراحل مختلف برداشت در سه سطح قبل از گلدهی، گلدهی و بعد از گلدهی بود. نتایج نشان داد که افزایش تنش خشکی باعث کاهش عملکرد و اجزای آن گردید؛ در حالی‌که میزان پرولین و کربوهیدارت گیاه، بطور معنی داری افزایش یافت. بیشترین درصد اسانس و ترکیبات اصلی آن (لینالول، آلفا پینن، گاماترپینین، ژرانیول استات، کامفور) در تیمار تنش ملایم مشاهده شد. تأخیر در برداشت باعث افزایش عملکرد و اجزای عملکرد تا مرحله دانه بندی گردید. کربوهیدرات گیاه در مراحل پایانی رشد افزایش یافت؛ در حالی‌که اختلاف معنی داری بین میزان پرولین در مراحل گلدهی و دانه بندی وجود نداشت. بیشترین درصد اسانس و مقادیر ترکیبات اصلی اسانس در مرحله دانه بندی مشاهده شد. بطور کلی، بالاترین عملکرد گیاه در شرایط عدم تنش در مرحله دانه بندی بدست آمد، در حالی‌که بالاترین درصد اسانس و ترکیبات کیفی آن در تیمار تنش ملایم در مرحله دانه بندی مشاهده گردید. بنابراین، توصیه می گردد که برای کسب حداکثر کیفیت و درصد اسانس و حصول عملکرد قابل قبول، گیاه گشنیز تحت تنش ملایم خشکی قرار گرفته و برداشت گیاه در مرحله اتمام دانه بندی صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of water stress and harvesting stages on quantitative and qualitative yields of coriander (Coriandrum sativum L.)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Ahmadian
  • S. Nourzad
University of Torbat Heydarieh
چکیده [English]

In order to study the effect of drought stress and harvesting stages on quantitative and qualitative yields of Coriander (Coriandrum sativum L.) this experiment was conducted on split plot based on a randomized completely block design with 3 replications in Torbat-e Heydariyeh University, Iran, during growing season of 2010-2011. Treatments were drought stress (in three levels no stress: control and irrigation in 60 and 30 percentage of FC) as main plots and harvesting times (in 3 levels consist of: before flowering, flowering and after flowering) as sub plots. Results showed that drought stress and harvesting stages had significant affected on leaf number, height, number of stem, wet and dry weight of plant, SPAD, proline content, carbohydrate content, essential oil yield and percentage and components of essential oil of coriander. Increasing water stress decreased yield and its components while enhanced proline and carbohydrate contents. Maximum of essential oil and its main components (linalool, alpha pentene, gamma terpinene, geranial acetate and camphor) were in low stress that had significant difference with other stress treatments. Delaying in harvest enhanced yield and its components and essential oil percentage. Proline content had no significant difference between flowering and after flowering stages. Therefore, we can suggest low stress of water and harvest at after flowering stage to get maximum of yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Essential oil
  • Growth stages
  • Mineral elements
  • Water deficit
CAPTCHA Image