بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر عملکرد، فتوسنتز و پیگمانت های فتوسنتزی، کلروفیل و غلظت نیتروژن اجزای گیاه دارویی و صنعتی موسیر (Allium altissimum Regel.)

عارفی, ایمان; کافی, محمد; خزاعی, حمید رضا; بنایان اول, محمد

doi:10.22067/jag.v4i3.15309

بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر عملکرد، فتوسنتز و پیگمانت های فتوسنتزی، کلروفیل و غلظت نیتروژن اجزای گیاه دارویی و صنعتی موسیر (Allium altissimum Regel.)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

10.22067/jag.v4i3.15309

چکیده

موسیر (Allium altissimum Regel.) گیاهی دارویی، چندساله دارای غده زیر زمینی و از محصولات فرعی مراتع و جنگل ها می باشد که در رویشگاه های مرتفع و طبیعی رشد می کند. با توجه به خودرو بودن این گیاه و احتمال مواجه شدن با کمبود عناصر غذایی و تأثیر بر عملکرد آن تعیین نیاز غذایی گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بدین جهت به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف عناصر غذایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم، آزمایشی به صورت طرح فاکتوریل در قالب کاملاً تصادفی در سه تکرار در محیط کنترل شده گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1389 انجام شد. تیمار های آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن صفر، 70، 140 و 210 کیلوگرم در هکتار، سه سطح صفر، 50 و 100 کیلوگرم فسفر در هکتار و سه سطح صفر، 25 و 50 کیلوگرم پتاسیم در هکتار بر رنگیزه های فتوسنتزی و فتوسنتز توده موسیر کلات بود. نتایج نشان داد که افزایش نیتروژن تأثیر معنی داری در افزایش عملکرد خشک و تر پیاز و میزان نسبی کلروفیل داشت. نیتروژن، فسفر و اثرات متقابل نیتروژن و فسفر تأثیر معنی داری بر افزایش فتوسنتز برگ گیاه داشت، ولی پتاسیم تأثیر معنی داری بر صفات مورد مطالعه نداشت که احتمالاً به دلیل پتاسیم کافی محیط رشد بود. نتایج تجزیه نمونه خاک گلدان و ساقه و برگ پس از برداشت نشان داد که تفاوت معنی داری در غلظت نیتروژن نمونه ها در سطوح مختلف این کود وجود نداشت. آزمایش نمونه پیاز موسیر نشان داد که با افزایش سطوح کود نیتروژنه، غلظت نیتروژن پیاز بطور معنی داری افزایش پیدا کرد، بطوریکه بالاترین غلظت نیتروژن آن با 3/2 درصد در سطح چهارم نیتروژن کاربردی مشاهده شد که نسبت به شاهد بیش از شش برابر افزایش داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of nitrogen phosphorous and potassium fertilizer levels on yield, photosynthetic rate photosynthetic pigments, chlorophyll content, and nitrogen concentration of plant components of Allium altissimum Regel.

نویسندگان [English]

Iman Arefi
Mohammad Kafi
Hamid Reza Khazaie
Mohammad Bannayan Aval

Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

Persian shallot (Allium altissimum Regel.) is one of the perennial medicinal and industrial plant which is naturally growing in high elevated lands. In order to evaluate the effects of different nutrient elements such as nitrogen, phosphorus and potassium on photosynthetic rate and pigment content of Persian shallot; an experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with three replications in Agricultural Research Green house, Collage of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad during year of 2010. The factors included nitrogen application (as urea) with four levels (control, 70, 140, and 210 kg.ha-1), phosphorus (as super phosphate) with three levels (control, 50 and 100 kg.ha-1) and potassium (as potassium sulphate) with three levels (control, 25 and 50 kg.ha-1). Results indicated that a significant increase in wet and dry matter of bulb yield and chlorophyll content with increasing nitrogen. Nitrogen, phosphorous and interaction of nitrogen and phosphorus caused an increase in photosynthesis rate of Persian shallot. However, potassium did not have any significant effect on studied characteristics that might be because of enough potassium content in the soil. Results of soil analysis and straw stem and leaves after harvesting showed no significant differences in nitrogen concentrations of samples in different levels of fertilizers. With increasing nitrogen application, the content of bulb nitrogen significantly increased. Therefore, the highest concentration of nitrogen in bulbs with 2.3% was observed in the highest nitrogen application level treatments.

کلیدواژه‌ها [English]