بررسی اثر سطوح مختلف کود گوگرد بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata L.) در شرایط تنش خشکی در منطقه بلوچستان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

مدیریت مصرف انواع کودهای شیمیایی از لحاظ تأثیرات زیست محیطی و عملکرد کمّی و کیفی گیاهان دارویی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک ایران حائز اهمیت می باشد. بدین منظور، در تحقیقی اثر سطوح مختلف کود گوگرد بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata L.) در شرایط تنش خشکی در منطقه بلوچستان به اجرا درآمد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان واقع در شهرستان ایرانشهر انجام گردید. در این آزمایش رژیم های مختلف آبیاری شامل هشت، پنج و سه بار آبیاری در طول فصل رشد به عنوان تیمار اصلی و چهار سطح گوگرد شامل صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که دور آبیاری بر عملکرد دانه و بیولوژیکی معنی دار بود، به طوریکه بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی از تیمار هشت بار آبیاری در طول فصل رشد به دست آمد، همچنین این صفات تحت تأثیر سطوح مختلف کود گوگرد قرار گرفته و بالاترین میزان عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی اسفرزه از تیمار 225 کیلوگرم گوگرد حاصل شد. بالاترین شاخص برداشت و بیشترین میزان وزن هزار دانه، تعداد دانه درهر سنبله و تعداد سنبله در بوته به ترتیب از تیمارهای هشت بار آبیاری و مصرف 225 کیلوگرم گوگرد در هکتار حاصل شد. بیشترین ارتفاع بوته از تیمار هشت بار آبیاری و تیمار 225 کیلوگرم در هکتار حاصل شد که اختلاف معنی داری با سایر تیمارها داشت. بیشترین درصد موسیلاژ و غلظت پرولین از تیمار سه بار آبیاری و بیشترین میزان عملکرد موسیلاژ و غلظت کربوهیدرات از تیمار هشت بار آبیاری در طول فصل رشد به دست آمد. در بین تیمارهای کود گوگرد نیز بالاترین مقدار تمامی این صفات از تیمار مصرف 225 کیلوگرم کود گوگرد حاصل گردید. عملکرد دانه با تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد موسیلاژ همبستگی مثبت و معنی داری داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of drought stress and sulphur fertilizer on quantity and quality yield of psyllium (Plantago ovata L.) in Baluchestan

نویسنده [English]

  • Seyed Mohsen Mousavi Nik
Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Zabol University, Zabol, Iran
چکیده [English]

Management of chemical fertilizers application is very important issues on environment and plant yield especially in arid and-semi arid region. In order to determine the effects of drought stresses and fertilizer levels on quantity and quality yields of psyllium (Plantago ovata L.), a study was conducted as split plot based on randomized complete block design with four replications at the Natural Resources and Agriculture Researches Center of Balouchestan, Iran, during growing season of 2009-2010. Treatments included different irrigation regimes (three, five and eight times irrigation during the growing season) as main plots and four levels of sulphur fertilizer (0, 75, 150 and 225 kg.ha-1 sulphur) as sub plot. The results showed that the irrigation regimes and sulphur fertilizer had significant effects on seed and biological yield of psyllium, so the highest seed and biological yields obtained in eight times irrigation. Also, the maximum of these factors were achieved in 225 kg.ha-1 sulphur. The highest harvest index and 1000- seed weight, No. seed per spike and No. spike per plant were observed in eight times irrigation and 225 kg.ha-1 sulphur. The highest plant height was obtained in eight times irrigation and 225 kg.ha-1 sulphur and the maximum mucilage percentage and proline content were obtained in three times irrigation. The maximum mucilage yield and carbohydrate content were achieved in eight times irrigation. Among sulphur fertilizer, the highest amounts for all factors were achieved in 225 kg.ha-1 sulphur. There was positive and significant correlation between seed yield with spike No. per plant, Seed No. per spike, 1000-Seed, biological yield and mucilage yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation regime
  • Medicinal plant
  • Mucilage
  • Sulphur fertilizereld
CAPTCHA Image