بررسی اثر فاصله ردیف و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی سویا تحت رقابت علف‌های هرز

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• زهرا جوزاریان
• علیرضا یدوی
• محسن موحدی دهنوی
• عیسی مقصودی

گروه زراعت و اصلاح و نباتات، دانشـکده کشـاورزی دانشگاه یاسوج، ایران

10.22067/jag.v6i4.28797

چکیده

به منظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی سویا در شرایط رقابت علف‌های هرز، آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی یاسوج در تابستان 1389 اجرا شد. این آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل رقابت علف هرز (در دو سطح کنترل و عدم کنترل علف‌های ‌هرز طبیعی مزرعه) و عامل فرعی شامل فاکتوریل فاصله ردیف سویا (با سه سطح 30، 45 و 60 سانتی‌متر) و تراکم کاشت (با سه سطح 40، 50 و 60 بوته در مترمربع) بود. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با افزایش تراکم کاشت سویا و کاهش فاصله ردیف آن عملکرد دانه این محصول به طور معنی داری افزایش می گردد، به طوری که بیشترین عملکرد دانه در تراکم 60 بوته در متر مربع (2405 کیلوگرم در هکتار) و فاصله ردیف 30 سانتی متر (2368 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. همچنین رقابت علف های هرز باعث کاهش معنی دار 37 درصدی عملکرد دانه سویا شد. افزایش تراکم و کاهش فاصله ردیف سویا، عملکرد روغن را افزایش داد در حالی که رقابت علف های هرز منجر به کاهش 38 و 41 درصدی عملکرد روغن و پروتئین گردید. همچنین با افزایش تراکم و کاهش فاصله ردیف سویا، وزن خشک علف های هرز کاهش یافت، به طوری که کمترین وزن خشک از فاصله ردیف 30 سانتی-متری (3/531 گرم) و تراکم کاشت 60 بوته در مترمربع (2/523 گرم) به دست آمد. نتایج به دست آمده حاکی از موثر بودن افزایش تراکم کاشت و کاهش فاصله ردیف سویا برای کنترل علف های هرز می باشد

کلیدواژه‌ها

• آرایش کاشت
• روغن
• پروتئین
• عملکرد دانه

---

عنوان مقاله [English]

Effect of row spacing and plant density on yield quality and quantity of soybean under weed competition

نویسندگان [English]

• Zahra Jozarian
• Alireza Yadavi
• Mohsen Movahedi Dehnavi
• Eisa Maghsodi

Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Iran

چکیده [English]

In order to study the effect of row spacing and plant density on quantity and quality yield of soybean in weed competitive condition, a field experiment was carried out at research farm of Yasuj Agricultural College in summer of 2011. Experiment arrangement was split factorial base on randomized complete block design with three replication. The main factor included weed ( in two levels of control and non control of natural weed flora) and sub plots involved factorial of soybean row spacing ( whit three levels 30, 45 and 60 cm) and plant density (with three levels 40, 50 and 60 plants per square meter). Results showed increased density and reduced row spacing increased soybean yield so that the maximum grain yield was obtained in 60 plants per square meter (2405 kg.ha-1) and 30 cm row spacing (2368 kg.ha-1). Weed competition reduced by 37 percent soybean grain yield. Increasing density and decreasing row space increased oil yield, whereas weed competition reduced by 38 percent oil yield. Also with increased density and reduced soybean row spacing, weed dry weight was reduced, so that the minimum weight was obtained of row spacing of 30 cm (531/3g) and plant density of 60 plants m (523/2 g). The results indicating the effectiveness of the increase density and reducing row spacing of soybean for weed control.

کلیدواژه‌ها [English]

• grain yield
• Oil
• Planting pattern
• Protein