ارزیابی شاخص های رقابتی و اقتصادی کشت مخلوط کلزا و نخود فرنگی در سطوح مختلف کود نیتروژن

فلاح, سیف اله; بهارلویی, سوسن; عباسی سورکی, علی

doi:10.22067/jag.v6i3.23941

ارزیابی شاخص های رقابتی و اقتصادی کشت مخلوط کلزا و نخود فرنگی در سطوح مختلف کود نیتروژن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، ایران

10.22067/jag.v6i3.23941

چکیده

این آزمایش به منظور ارزیابی شاخص های رقابتی و اقتصادی کشت مخلوط کلزا و نخود فرنگی در سطوح مختلف کود نیتروژن در شرایط آب و هوایی شهرکرد، در سال زراعی 1390-91 اجرا گردید. تیمارهای کشت مخلوط و تک کشتی (100% نخود فرنگی؛ 33% کلزا+ 66% نخود فرنگی؛ 50% کلزا+ 50% نخود فرنگی؛ 66% کلزا +33% نخود فرنگی؛ 100% کلزا) به عنوان فاکتور اول و میزان مصرف نیتروژن (100% ، 75% و 50% نیاز مرسوم کاشت دو گیاه) به عنوان فاکتور دوم در قالب طرح بلوک کامل تصادفی مورد مقایسه قرار گرفتند. شاخص‎های ارزیابی کشت مخلوط شامل نسبت برابری زمین (LER)، ضریب نسبی تراکم (K)، شاخص غالبیت (A)، شاخص تولید سیستم (SPI)، عملکرد از دست رفته واقعی(AYL)، نسبت رقابت (CR) و شاخص های اقتصادی شامل مزیت پولی (MAI)، و مزیت مخلوط (IA)محاسبه شدند. نتایج نشان داد که همه ی شاخص های رقابتی و اقتصادی در سطح کودی 50% و 75% بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند. مقادیر شاخص های AYLt و SPI و شاخص های اقتصادی MAI و IA برای همه ی نسبت های مخلوط مثبت شد و LERt و Kt نیز برای همه ی نسبت های مخلوط بیشتر از یک به‎دست آمد، که نشان دهنده ی برتری کشت مخلوط نسبت به تک کشتی هر یک از دو گیاه بود. مثبت بودن مقادیر شاخص غالبیت و بزرگتر از یک بودن مقادیر نسبت رقابت برای گیاه کلزا، بیانگر برتری رقابتی کلزا نسبت به نخودفرنگی یا استفاده بهتر از نهاده ها در کشت مخلوط بوده است. بنابراین، ارزیابی شاخص‎های رقابتی و اقتصادی به خوبی مزیت کشت مخلوط کلزا با نخودفرنگی در شرایط کاهش مصرف نهاده نیتروژن را تشریح می‎نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of competitive and economic indices in canola and pea intercropping at different rates of nitrogen fertilizer

نویسندگان [English]

Seyfollah Fallah
Susan Baharlouie
Ali Abbasi Surki

Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Iran

چکیده [English]

The experiment was conducted in order to evaluate of competitive and economic indices in canola and pea intercropping at different rates of nitrogen fertilizer at Shahrekord University research farm during 1390 - 1391. Intercropping and sole cropping treatments (100% canola; 66% canola + 33% pea, 50% canola + 50% pea; 33% canola + 66% pea; 100% pea) were evaluated as the first factor and nitrogen rates (100% need; 75% need and 50% need) as the second factor in a randomized complete block design with three replications. The calculated competitive indices were included land equivalent ratio (LER), relative crowding coefficient (K), aggressively (A), the system production index (SPI), actual yield loss (AYL), competitive ratio (CR) and economy indices included monetary advantage index (MAI), and the intercropping advantage (IA). Results showed that all the competitive and economic indices had the highest amount in 50 and 75% of nitrogen requirement. The amounts of AYLt and SPI and economic indices (MAI and IA) were positive for all intercropping ratios. Also, LERt and Kt for all intercropping ratio were greater than one, that indicating the superiority of intercropping over sole cropping any of the two plants. The positive values aggressively index and the greater than one values competitive ratio for canola, indicated canola was superior competitor in compared to pea. In conclusion, the evaluation of competitive and economic indices appropriately describes intercropping advantage of canola with pea in reduced nitrogen fertilizer conditions.

کلیدواژه‌ها [English]