بررسی نسبت‌های مختلف جایگزینی کشت مخلوط سویا (Glycine max L.) با دو گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) و گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) در شرایط تداخل علف هرز

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی،دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

به منظور بررسی کشت مخلوط سویا (Glycine max L.) رقم ساری با دو گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) و گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) در شرایط تداخل علف‌های هرز، آزمایشی به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در 10 کیلومتری غرب شهرستان شیروان در سال زراعی 90-1389 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های 75% سویا: 25% ریحان، 50% سویا: 50% ریحان، 25% سویا: 75% ریحان و 75% سویا: 25% گاوزبان اروپایی، 50% سویا: 50% گاوزبان اروپایی و 25% سویا: 75% گاوزبان اروپایی در شرایط عدم وجین علف‌های هرز و کشت خالص هر یک از گیاهان در شرایط کنترل و عدم کنترل علف‌های هرز بود. نتایج نشان داد که تیمارهای کشت مخلوط در کاهش تراکم و ماده خشک علف‌های هرز موفق‌تر از تیمارهای کشت خالص بود. نسبت 50% سویا: 50% ریحان، تراکم نسبی علف‌های هرز را در مقایسه با کشت خالص ریحان و سویا به ترتیب 95/47% و 9/52% و ماده خشک علف‌های هرز را در مقایسه با کشت خالص ریحان و سویا به ترتیب 91/68 و 87/61% کاهش داد. افزایش سهم هر یک از گیاهان در مخلوط، افزایش تجمع ماده خشک آن گیاه را در پی داشت. ارتفاع سویا و گاوزبان اروپایی بر خلاف ارتفاع ریحان، با تداخل علف‌های هرز و در تیمارهای مخلوط افزایش یافت. عملکرد اقتصادی و بیولوژیک سویا در تمامی نسبت‌های کشت مخلوط با ریحان در مقایسه با کشت مخلوط با گاوزبان اروپایی از مقدار بیشتری برخوردار بود. بیشترین شاخص برداشت سویا در نسبت 50:50 سویا: ریحان مشاهده شد که نسبت به کشت خالص سویا 9/4 درصد افزایش داشت. عملکرد ریحان و گاوزبان اروپایی نیز با افزایش ردیف‌های سویا در مخلوط کاهش یافت. بر اساس شاخص معادل سطح- زمان، تیمارهای 75% سویا: 25% ریحان و گاوزبان اروپایی (بر اساس عملکرد دانه) در مقایسه با کشت خالص به ترتیب 3 و 4 درصد برتری داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of replacement intercropping of soybean (Glycine max L.) with sweet basil (Ocimum basilicum L.) and borage (Borago officinalis L.) under weed infestation

نویسندگان [English]

  • M. Bagheri Shirvan
  • F. Zaefarian2
  • B. Bicharanlou
  • Ghorbanali Asadi
Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad,Iran
چکیده [English]

In order to evaluate intercropping of soybean (Glycine max L. cv. JK) with sweet basil (Ocimum basilicum L.) and borage (Borago officinalis L.) with weed interference, an experiment was performed in randomized complete block design with 12 treatments and three replications at a field located 10 km of Shirvan during year of 2011. The treatments were included 75% soybean: 25%sweet basil, 50%soybean: 50% sweet basil, 25% soybean: 75% sweet basil, 75% soybean: 25% borage, 50% soybean: 50% borage and 25% soybean: 75% borage under weed infestation, in addition sole cropping of plants under weed control and weed interference. Intercropped plants had more success in reduction of weed density and biomass compared to monoculture. Soybean50: sweet basil50, reduced the weed density by 47.95% and 52.9%, and reduced the weed biomass by 68.91% and 61.87% more than sweet basil and soybean pure stand, respectively. Investigation of dry matter accumulation showed that increasing of plant proportion in intercropping caused increasing of plant dry matter. The height of soybean and borage was increased in intercropping and weed interference, while the highest height of sweet basil was observed in monoculture at second harvest. Biological and economical yield of soybean in intercropping with sweet basil was higher than intercropping with borage. The highest harvest index was related to 50:50 soybean: sweet basil ratio. In this ratio, the harvest index increased 4.9% compared to soybean monoculture. Yield of sweet basil and borage decreased with increasing of soybean rows in intercropping. Based on area-time equivalent ratio, soybean 75% with sweet basil and borage 25% (based on borage seed yield) had 3% and 4% advantage compared to monoculture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Area-time equivalent ratio
  • Dry matter accumulation
  • Weeds control
CAPTCHA Image