آنالیز خلاء عملکرد نخود در شرایط اقلیمی نیمه خشک: مطالعه شبیه‌سازی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 فردوسی مشهد

2 گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

آنالیز خلاء عملکرد راهکار مفیدی برای اولویت‌بندی تحقیقات و سیاست‌های تولید در کشاورزی را فراهم می‌آورد. به منظور یافتن راهکارهایی جهت افزایش عملکرد نخود، مدل SSM-chickpea جهت آنالیز عملکردهای پتانسیل آبی و دیم در نه منطقه (واقع در عرض‌ جغرافیایی 37 درجه شمالی تا 33 درجه جنوبی و طول جغرافیایی 61 درجه غربی و 56 شرقی) تحت کشت نخود در استان خراسان رضوی واسنجی و تعیین اعتبار شد. متوسط عملکرد پتانسیل آبی نخود در مناطق مورد بررسی 2251 کیلوگرم در هکتار بود در حالی که متوسط عملکرد پتانسیل دیم 1026 کیلوگرم در هکتار بود که کاهش 54 درصدی در نتیجه وضعیت نامناسب رطوبتی خاک را نشان می‌داد. همچنین متوسط عملکردهای واقعی دیم و آبی به ترتیب 64 و 79 درصد کمتر از عملکردهای پتانسیل آبی و دیم بود. بیشترین و کمترین خلاء عملکرد در شرایط اختلاف عملکرد پتانسیل و واقعی به ترتیب در شهرستان‌های تربت جام و قوچان مشاهده شد. به طور کلی خلاء عملکرد از شمال (نیشابور، مشهد و قوچان) به سمت جنوب (تربت جام و گناباد) استان روند افزایشی داشت. همچنین، مقادیر خلاء عملکرد بین عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و عملکرد واقعی دیم بسیار پایین بودند زیرا هم عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و هم عملکرد واقعی دیم در این مناطق پایین بود.
آنالیز خلاء عملکرد راهکار مفیدی برای اولویت‌بندی تحقیقات و سیاست‌های تولید در کشاورزی را فراهم می‌آورد. به منظور یافتن راهکارهایی جهت افزایش عملکرد نخود، مدل SSM-chickpea جهت آنالیز عملکردهای پتانسیل آبی و دیم در نه منطقه (واقع در عرض‌ جغرافیایی 37 درجه شمالی تا 33 درجه جنوبی و طول جغرافیایی 61 درجه غربی و 56 شرقی) تحت کشت نخود در استان خراسان رضوی واسنجی و تعیین اعتبار شد. متوسط عملکرد پتانسیل آبی نخود در مناطق مورد بررسی 2251 کیلوگرم در هکتار بود در حالی که متوسط عملکرد پتانسیل دیم 1026 کیلوگرم در هکتار بود که کاهش 54 درصدی در نتیجه وضعیت نامناسب رطوبتی خاک را نشان می‌داد. همچنین متوسط عملکردهای واقعی دیم و آبی به ترتیب 64 و 79 درصد کمتر از عملکردهای پتانسیل آبی و دیم بود. بیشترین و کمترین خلاء عملکرد در شرایط اختلاف عملکرد پتانسیل و واقعی به ترتیب در شهرستان‌های تربت جام و قوچان مشاهده شد. به طور کلی خلاء عملکرد از شمال (نیشابور، مشهد و قوچان) به سمت جنوب (تربت جام و گناباد) استان روند افزایشی داشت. همچنین، مقادیر خلاء عملکرد بین عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و عملکرد واقعی دیم بسیار پایین بودند زیرا هم عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و هم عملکرد واقعی دیم در این مناطق پایین بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Yield gap analysis of Chickpea under semi-arid conditions: A simulation study

نویسندگان [English]

  • seyed Reza Amiri Deh ahmadi 1
  • mehdi parsa 1
  • Mohammad Bannayan Aval 2
  • Mahdi Nasiri Mahalati 2
2 Department of Agrotechnology, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Yield gap analysis provides an essential framework to prioritize research and policy efforts aimed at reducing yield constraints. To identify options for increasing chickpea yield, the SSM-chickpea model was parameterized and evaluated to analyze yield potentials, water limited yields and yield gaps for nine regions representing major chickpea-growing areas of Razavi Khorasan province. The average potential yield of chickpea for the locations was 2251 kg ha-1, while the water limited yield was 1026 kg ha-1 indicating a 54% reduction in yield due to adverse soil moisture conditions. Also, the average irrigated and rainfed actual yields were respectively 64% and 79% less than simulated potential and water limited yields. Maximum and minimum yield gap between potential yield and actual yield were observed in Quchan and Torbat-jam respectively. Generally, yield gap showed an increasing trend from the north (including Nishabur, Mashhad, Quchan and Daregaz regions) to the south of the province (Torbat- Jam and Gonabad). In addition, yield gap between simulated water limited potential yield and rainfed actual yield were very low because both simulated water limiting potential and average rainfed actual yields were low in these regions.
Yield gap analysis provides an essential framework to prioritize research and policy efforts aimed at reducing yield constraints. To identify options for increasing chickpea yield, the SSM-chickpea model was parameterized and evaluated to analyze yield potentials, water limited yields and yield gaps for nine regions representing major chickpea-growing areas of Razavi Khorasan province. The average potential yield of chickpea for the locations was 2251 kg ha-1, while the water limited yield was 1026 kg ha-1 indicating a 54% reduction in yield due to adverse soil moisture conditions. Also, the average irrigated and rainfed actual yields were respectively 64% and 79% less than simulated potential and water limited yields. Maximum and minimum yield gap between potential yield and actual yield were observed in Quchan and Torbat-jam respectively. Generally, yield gap showed an increasing trend from the north (including Nishabur, Mashhad, Quchan and Daregaz regions) to the south of the province (Torbat- Jam and Gonabad). In addition, yield gap between simulated water limited potential yield and rainfed actual yield were very low because both simulated water limiting potential and average rainfed actual yields were low in these regions

کلیدواژه‌ها [English]

  • Actual yield
  • Benchmarking
  • Modelling
  • Potential yield
  • Rainfed
CAPTCHA Image