TY - JOUR ID - 37103 TI - مقایسه بهره‌وری انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی در نظام‌های تولید آفتابگردان (Helianthus annuus L.) دیم JO - بوم شناسی کشاورزی JA - AGRY LA - fa SN - 2008-7713 AU - امیدمهر, زین العابدین AD - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان (شاهرود)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 11 IS - 2 SP - 739 EP - 755 KW - انتشار گازهای گلخانه‌ای KW - خاک‌ورزی KW - دی ‌اکسید کربن KW - کشت مستقیم DO - 10.22067/jag.v11i2.49739 N2 - این مطالعه به­منظور بررسی جریان انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی مزارع آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در شهرستان میامی انجام شد. اطلاعات لازم در مورد سه روش کاشت مرسوم، روش کم‌خاک‌ورزی و کاشت مستقیم از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل پرسش‌نامه در سال 1389 تهیه شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات، پارامترهای مربوط به انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای بر مبنای معادل دی اکسید کربن محاسبه گردید. نتایج نشان داد که میزان انرژی ورودی در سه روش کاشت مرسوم، روش کم‌خاک‌ورزی و کاشت مستقیم به ترتیب برابر 13971، 12117 و 10865 مگاژول بر هکتار بود. در هر سه روش در مقایسه با سایر نهاده‌ها،کود نیتروژن و سوخت مصرفی بیشترین سهم انرژی ورودی را داشتند. بیشترین و کمترین میزان بهره‌وری انرژی به ترتیب مربوط به کشت مستقیم (15/0 کیلوگرم بر مگاژول) و کشت رایج (11/0 کیلوگرم بر مگاژول) بود. کمترین مقدار پتانسیل گرمایش جهانی از روش کاشت مستقیم به میزان 1449 کیلوگرم معادل دی اکسید کربن در هکتار بود. در روش مرسوم و کم‌خاک‌ورزی، پتانسیل گرمایش جهانی حاصل از مصرف سوخت بیشترین مقدار تولید گازهای گلخانه‌ای به ترتیب 3/43 و 5/36 درصد از کل تولید گازهای گلخانه‌ای  را به خود اختصاص داده است. در روش کاشت مستقیم، پتانسیل گرمایش جهانی حاصل از مصرف کود نیتروژن بیشترین مقدار تولید گازهای گلخانه‌ای (3/47 درصد) را به خود اختصاص داد. با توجه به نتایج بدست آمده مدیریت عملیات زراعی با رویکرد حذف عملیات اضافی (کاهش مصرف سوخت) و مدیریت مصرف کود نیتروژن، به­منظور افزایش بهره‌وری انرژی،کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و اثرات زیست‌محیطی ضروری است. UR - https://agry.um.ac.ir/article_37103.html L1 - https://agry.um.ac.ir/article_37103_8723fa620c788f146994ee5583093429.pdf ER -