TY - JOUR ID - 36571 TI - تأثیر اندازه و عمق جایگذاری بقایای گیاهی بر دینامیک کربن و نیتروژن آلی JO - بوم شناسی کشاورزی JA - AGRY LA - fa SN - 2008-7713 AU - صفی, وحیده AU - گلچین, احمد AU - شفیعی, سعید AD - گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران AD - گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 10 IS - 3 SP - 719 EP - 732 KW - اندازه بقایای گیاهی KW - عمق جایگذاری بقایای گیاهی KW - دینامیک کربن و نیتروژن آلی DO - 10.22067/jag.v10i3.56880 N2 - به­منظور بررسی تآثیر اندازه و عمق جایگذاری بقایای گیاهی بر دینامیک کربن و نیتروژن آلی، آزمایشی به­صورت کرت­های دوبار خرد شده در سه تکرار و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در مزرعه روی بقایای گندم (Triticum aestivum L.) به­روش کیف کلش اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل مدت زمان خوابانیدن بقایای گیاهی در چهار سطح (1، 2، 3 و 4 ماه)، عمق جایگذاری بقایای گیاهی در چهار سطح (5، 15، 30 و 45 سانتی­متر) و اندازه بقایای گیاهی در سه سطح (2/0 تا 5/0، 1 تا 2 و 5 تا 10 سانتی­متر) بودند که به­ترتیب در کرت­های اصلی، فرعی و فرعی- فرعی قرار داده شدند. پس از سپری شدن فواصل زمانی خوابانیدن، کیف­های کلش از خاک خارج و پس از اندازه­گیری وزن بقایای گیاهی باقی­مانده در آن­ها میزان کربن آلی نیتروژن کل بقایا اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار هدر رفت کربن و نیتروژن آلی چهار ماه پس از خوابانیدن، زمانی­که بقایای گیاهی گندم با اندازه 2/0 تا 5/0 سانتی­متری در عمق 30 سانتی­متری خاک جایگذاری شدند اتفاق افتاد. در مقابل کمترین مقدار هدر رفت کربن و نیتروژن آلی یک ماه پس از خوابانیدن، زمانی­که بقایای گیاهی گندم با اندازه 5 تا 10 سانتی­متری در عمق پنج سانتی­متری خاک جایگذاری شدند صورت پذیرفت. در این آزمایش 73/49 تا 07/54 درصد از کربن آلی و 48/34 تا 78/39 درصد از نیتروژن آلی بقایای گندم در یک دوره چهار ماهه وقتی بقایای گیاهی گندم به­ترتیب در عمق 5 و 30 سانتی­متری خاک جایگذاری شدند تلف گردید. از نتایج چنین استنباط می­شود زمانی­که کمبود رطوبت خاک عامل محدود­کننده برای تجزیه بقایای گیاهی است، افزایش عمق جایگذاری بقایا با قرار دادن بقایا در لایه مرطوب خاک باعث افزایش سرعت معدنی شدن کربن و نیتروژن آلی می­شود. همچنین خرد کردن بقایای گیاهی با افزایش سطح ویژه و سطح تماس بقایا با خاک، باعث افزایش سرعت تجزیه بقایا می­شود. UR - https://agry.um.ac.ir/article_36571.html L1 - https://agry.um.ac.ir/article_36571_db046ecb97534f3ed00a26d0a68fdf83.pdf ER -