این آزمایش با هدف بررسی اثر تراکم بوته و محلولپاشی برگی بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی خاکشیر شیرین (Descurainia sophia L.)، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه تراکم بوته (10، 20 و40 بوته در مترمربع) و محلولپاشی با کود کامل (غلظت پنج در هزار) در سه مرحله سبزینهای، قبل از مرحله گلدهی و شروع دانهبندی و شاهد بود. صفات مورد مطالعه شامل وزن تر و خشک اندامهای هوایی، تعداد شاخه جانبی در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. نتایج نشان داد که اثر ساده تراکم بوته بر تعداد شاخه جانبی و شاخص برداشت خاکشیر شیرین معنیدار (05/0≥p) بود. اثر ساده محلولپاشی برگی بر تعداد شاخه جانبی و وزن هزار دانه معنیدار (05/0≥p) بود. همچنین اثر متقابل تراکم بوته و محلولپاشی برگی بر تعداد شاخه جانبی در بوته، وزن خشک اندامهای هوایی، عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنیدار (05/0≥p) بود. بالاترین عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و وزن خشک اندامهای هوایی از تراکم 40 بوته در متر مربع+ محلولپاشی برگی در مرحله شروع دانهبندی به ترتیب با 99، 495 و 396 گرم بر متر مربع حاصل شد. کمترین عملکرد بذر مربوط به تراکم 10 بوته در متر مربع+شاهد با 35 گرم بر متر مربع بود. کمترین مقادیر عملکرد بیولوژیک و وزن خشک اندامهای هوایی برای تراکم 20 بوته در متر مربع+ محلولپاشی در مرحله شروع دانهبندی به ترتیب با 168 و 126 گرم بر متر مربع مشاهده شد. بالاترین ضریب همبستگی مربوط به عملکرد بیولوژیک با وزن خشک اندامهای هوایی (**97/0r=) بود. بر این اساس، به نظر میرسد انتخاب تراکم مناسب و محلولپاشی برگی راهکاری مدیریتی برای دستیابی پایدار به عملکرد بذر گیاه دارویی خاکشیر شیرین به عنوان گونهای مقاوم برای توسعه کشت در مناطق خشک و نیمهخشک همچون خراسان میباشد.