%0 Journal Article %T تأثیر کودهای بیولوژیک، شیمیایی و اسید هیومیک بر برخی پارامترهای میکروبی و عناصر خاک، کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی نعناع گربه‌ای (Nepeta cataria. L) %J بوم شناسی کشاورزی %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2008-7713 %A بویری ده شیخ, پریا %A محمودی سورستانی, محمد %A ذوالفقاری, مریم %A عنایتی ضمیر, نعیمه %D 2021 %\ 03/21/2021 %V 13 %N 1 %P 73-88 %! تأثیر کودهای بیولوژیک، شیمیایی و اسید هیومیک بر برخی پارامترهای میکروبی و عناصر خاک، کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی نعناع گربه‌ای (Nepeta cataria. L) %K ازتوبارور-1 %K فسفات بارور-2 %K فسفر %K کرک ترشحی %K نپتالاکتون %K نیتروژن %R 10.22067/jag.v13i1.79970 %X به‌منظور مطالعه اثر کودهای بیولوژیک، شیمیایی و اسید هیومیک بر میزان تنفس و زیست‌توده میکروبی خاک، میزان ماده آلی خاک، میزان عناصر نیتروژن و فسفر برگ و کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی نعناع گربه­ای (Nepeta cataria L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. فاکتور اول تیمارهای کودی در پنج سطح (شاهد، ازتوبارور-1، فسفات بارور-2، تلفیق دو نوع کود بیولوژیک، کود شیمیایی شامل کود اوره به‌میزان 150 کیلوگرم در هکتار و 100 کیلوگرم کود سوپر فسفات تریپل و فاکتور دوم اسید هیومیک در دو سطح (0 و 20 کیلوگرم در هکتار) بودند. صفات مورد مطالعه در این پژوهش شامل میزان تنفس و کربن زیست‌توده میکروبی خاک، ماده آلی خاک، مقادیر نیتروژن و فسفر برگ، تعداد و اندازه کرک‌های ترشح‌کننده اسانس و میزان، عملکرد و اجزای اسانس بودند. با توجه به نتایج حاصل، بیشترین مقادیر تنفس و کربن زیست‌توده میکروبی خاک مربوط به تیمار تلفیق کودهای بیولوژیک و بیشترین میزان ماده آلی خاک نیز مربوط به تیمار کاربرد کود شیمیایی + اسید هیومیک بود. بیشترین میزان عناصر نیتروژن و فسفر برگ، به‌ترتیب در تیمارهای کود شیمیایی و فسفات بارور-2 به‌دست آمد. تیمار تلفیق کودهای بیولوژیک بیشترین تعداد کرک‌های ترشحی در سطوح فوقانی و تحتانی برگ را به خود اختصاص داد و بزرگ‌ترین کرک­های ترشحی در سطح فوقانی و تحتانی برگ نیز در تیمار کود فسفات بارور-2 مشاهده شد که با تیمارهای تلفیق کودهای بیولوژیک و کود شیمیایی تفاوت معنی‌داری نداشت. حداکثر میزان و عملکرد اسانس به‌ترتیب در تیمارهای فسفات بارور-2 و تلفیق دو نوع کود بیولوژیک مشاهده شد. ترکیبات اصلی و غالب شناسایی شده در اسانس شامل ایزومرهای نپتالاکتون، کاریوفیلن­ اکساید، ترانس کاریوفیلن و ای- ای- فارنسین بود و تیمارهای به‌کار رفته سبب تغییر در میزان آن‌ها گردید. با توجه به نتایج به‌دست آمده در این پژوهش، کاربرد تلفیقی کودهای بیولوژیک تثبیت­کننده نیتروژن و حل‌کننده فسفات به‌جای کودهای شیمیایی توصیه می­گردد. %U https://agry.um.ac.ir/article_37628_921149b302798ec5b2ec2461fe248c5a.pdf